อย่างไรถึงจะนับเป็นคริสตจักร

ก่อนจะบอกว่า "อย่างไรถึงจะนับเป็นคริสตจักร"  เราต้องเข้าใจก่อนว่า ในทางศาสนศาสตร์นั้น เป็นที่ยอมรับกันว่า ที่จริงแล้วพระเยซูคริสต์เองไม่เคยตรัสเรื่องคริสตจักรท้องถิ่นเลย  ทรงตรัสถึงคริสตจักรเดียว ในครั้งที่ทรงตรัสกับเปโตรว่า  “บนศิลานี้ เราจะสร้างคริสตจักรของเราไว้” (มัทธิว 16.13-18) ซึ่งเป็นลักษณะของคริสตจักรสากลทั่วโลก   แต่หลักศาสนศาสตร์เรื่องคริสตจักรมีเนื้อหามากขึ้นจากการเพิ่มเติมของท่านเปาโล   แต่ถึงกระนั้นก็ยังเป็นที่เชื่อกันในหมู่นักศาสนศาสตร์หลายท่านว่า ที่จริงแล้วศาสนศาสตร์เกี่ยวกับเรื่องคริสตจักรนั้นจะถือเป็นหลักข้อเชื่อได้หรือไม่  หรือเป็นเพียงแนวทางที่ปรับปรุงพัฒนาได้ตามความเหมาะสมของสถานการณ์     ซึ่งเราก็คงยังไม่มีเวลาที่จะลงรายละเอียดทั้งหมด ณ ที่นี้   แต่ขอเสนอบางประเด็นที่น่าสนใจไว้ดังนี้ั

คุณลักษณะที่จะนับเป็นคริสตจักร


แน่ล่ะ คริสตจักรคือกลุ่มผู้เชื่อหรือกลุ่มคริสเตียน     แต่ไม่ใช่กลุ่มผู้เชื่อทุกกลุ่มจะถือว่าเป็นคริสตจักรได้    กลุ่มผู้เชื่อบางกลุ่มอาจเป็นเพียงชมรมคริสเตียน  หรือกลุ่มคริสเตียนที่ร่วมงานกันเป็นบางเรื่อง   แต่พระคัมภีร์ใหม่ให้ภาพว่ากลุ่มผู้เชื่อที่จะถือว่าเป็นคริสตจักรต้องมีลักษณะดังนี้

1. กลุ่มผู้เชื่อดังกล่าวมีการรวมตัวกันของผู้เืชื่ออย่างสม่ำเสมอ  อย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง   
2. ในการรวมตัวกันของกลุ่มมีการนมัสการที่ระลึกถึงพระเจ้าและพระเยซูคริสต์  และเรียนรู้ที่จะเชื่อฟังคำสั่งสอนของพระองค์  
3. ภายในกลุ่มมีการกระทำเพื่อการเสริมสร้างกัน ช่วยเหลือกัน  และสัมพันธ์กัน  ทั้งทางฝ่ายจิตวิญญาณ  จิตใจและร่างกาย  

ที่กล่าวมานี้เป็นลักษณะพื้นฐาน ลักษณะอื่นๆ นั้นก็ยังมีได้อีกแต่ถือเป็นเรื่องประกอบ  จะมีก็ได้หากเป็นประโยชน์ แต่ถึงไม่มีก็ยังถือว่าเป็นคริสตจักรได้  เช่น  บางทฤษฎีก็เสนอว่า  การจะเป็นคริสตจักรได้กลุ่มนั้นต้องมีกิจกรรม 5 อย่างประกอบกัน คือ นมัสการ  ประกาศ  เสริมสร้าง  สามัคคีธรรม  และรับใช้

บางหลักการก็บอกว่า จะเป็นคริสตจักรได้ยังต้องมีการบริหาร  คือต้องมีผู้นำ คณะกรรมการ 

ซึ่งการมีสิ่งเหล่านี้ก็ย่อมจะดี  ไม่มีปัญหาอะไร  เพียงแต่ถึงไม่มีก็ยังถือว่าเป็นคริสตจักรได้หากมีสามข้อข้างต้น   

และยังรวมไปถึงเรื่องของ สถานที่นมัสการ   กิจกรรมต่างๆ   ดนตรี    กลุ่มย่อย   ระบบบริหาร  เป็นต้น   สิ่งเหล่านี้ก็อาจมีได้อย่างหลากหลาย  ไม่มีอะไรตายตัว  หลายอย่างไม่มีก็ได้  ยังเป็นคริสตจักรได้

จำนวนเท่าไหร่จึงจะถือเป็นคริสตจักร? 

ปัญหาที่ถามกันมากอีกเรื่องหนึ้่งก็คือ  "กี่คนจึงจะถือว่าเป็นคริสตจักรท้องถิ่น?"    

ในการขึ้นทะเบียนของคณะต่างๆ  ในประเทศไทยนั้น บางคณะจะถือว่าเป็นคริสตจักรท้องถิ่นได้ต้องมีสมาชิกที่รับบัพติศมาที่ 25 คนบ้าง  40 คนบ้าง  50 คนบ้าง   หากต่ำกว่าที่กำหนดก็จะเรียกว่าเป็นกลุ่มหรือเป็นศาลาธรรม  หรือศูนย์ประกาศ   ซึ่งก็เข้าใจที่กำหนดเช่นนี้เพื่อประโยชน์ในทางการบริหารมากกว่าการถือตามหลักพระคัมภีร์ 

ส่วนใหญ่ก็จะถือกันว่า 2-3 คนก็นับเป็นคริสตจักรได้แล้ว  โดยยึดจากคำตรัสของพระเยซูที่ว่า  “เรากล่าวแก่ท่านทั้งหลายอีกว่า ถ้าในพวกท่านที่อยู่ในโลกสองคนจะร่วมใจกันขอสิ่งหนึ่งสิ่งใด พระบิดาของเราผู้ทรงสถิตในสวรรค์ก็จะทรงกระทำให้ ด้วยว่ามีสองสามคนประชุมกันที่ไหนๆในนามของเรา เราจะอยู่ท่ามกลางเขาที่นั่น”  (มัทธิว 18:19-20) 

หลายท่านก็ยึดถือ 12 คนนับเป็นคริสตจักรโดยยึดถือจากจำนวนอัครสาวกสิบสองคนของพระเยซู

บางทฤษฎียึดที่จำนวน 10 คน จากเรื่องในพระคัมภีร์ที่อับราฮัมต่อรองกับพระเจ้าโดยขอไม่ให้ทรงทำลายเมืองโสโดมโกโมราห์ หากมีจำนวนผู้ชอบธรรมในเมืองนั้นถึง 10 คน

เรื่องจำนวนเท่าไหร่จะนับเป็นคริสตจักรได้คงไม่มีวันถกเถียงกันได้จบแน่  เพราะพระคัมภีร์ไม่ได้มีข้อกำหนดในเรื่องนี้อย่างเจาะจง

ในโครงสร้างของคริสตจักรแบบเครือข่าย (รวมทั้งคริสตจักรแบบเซลล์เชิร์ช)  จะถือว่า คริสตจักรสามารถมีจำนวนสมาชิกได้หลายแบบ    มากก็ได้  น้อยก็ได้   หรือทั้งมากและน้อยในเวลาเดียวกันก็ได้    ดังคำกล่าวที่ว่า "คริสตจักรที่เราอยู่มีขนาดเล็กที่สุด  แต่ขณะเดียวกันก็ใหญ่ที่สุด"   สาเหตุที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะว่า  คริสตจักรสามารถหมายถึงคริสตจักรย่อย แต่ก็เชื่อมโยงเป็นเครือข่ายกับคริสตจักรอื่นๆ จนเป็นเหมือนคริสตจักรเดียวกัน 

โดยสรุปแล้ว  ไ่ม่ว่าจะเป็นเรื่องของคุณสมบัติของคริสตจักรหรือจำนวนคนที่จะนับเป็นคริสตจักร  หากท่านพิจารณาดีๆ จะพบว่า การตั้งคริสจักรนั้น...
"ไม่ยากอย่างที่คิด"